Tên gọi của xuồng ba lá dựa trên cấu tạo của xuồng, được ghép bởi ba tấm ván dài, gồm có hai tấm ván be và một tấm ván đáy, khoảng trống giữ những tấm ván sẽ được trét bằng nhựa chai, giữ cho nước bên ngoài không vào được bên trong. Những thanh gỗ hình cánh cung sẽ tạo thành bộ khung có nhiệm vụ giữ chặt ván xuồng, giúp xuồng được cứng chắc. Chiều dài trung bình của xuồng là 4m, rộng 1m, sức chở khoảng năm người. Người chèo xuồng phải ngồi ở phần cuối và phần đầu của xuồng để điều khiển bằng dằm, cây sào hoặc cây chèo.
Xuồng ba lá có thể sử dụng để đi lại dễ dàng cả trên sông lớn, trên mương, đến rạch nhỏ…Hay những vị trí nước không hiện diện nhiều thì xuồng cũng nhẹ nhàng lướt qua. Xuồng được chọn làm phương tiện phổ biến vùng sông nước không phải vì tiết kiệm chi phí, mà do ưu điểm vượt trội là tính hữu hiệu và linh hoạt hơn những phương tiện khác.
Có thể nói, chiếc xuồng đã gắn bó với người dân Nam Bộ từ thuở thiếu thời cho đến lúc về già: Với tuổi thơ được mẹ đưa đến trường trên chiếc xuồng la bá nhỏ. Hay những hôm lênh đênh trên cánh đồng mùa nước nổi để thăm câu, giăng lưới. Làm cho đôi bờ sông không còn xa cách, để đôi lứa nên duyên vợ chồng. Giúp ông bà, cha mẹ chuyên chở thành quả lao động từ đồng ruộng về, cho cuộc sống được no ấm. Để đưa anh bộ đội qua sông, thực hiện nhiêm vụ bảo vệ tổ quốc, gớp phần làm nên cuộc sống hòa bình cho đất nước. Xuồng cũng được xem như là nhà của biết bao cuộc đời lênh đênh trên sông nước, được dựng thêm mái lá hình chóp, là nơi trú mưa, nắng. Nơi người ta quay về sau một ngày làm việc vất vả… Đối với người Nam Bộ xuồng ba lá không chỉ là phương tiện mà còn là người bạn đồng hành, gắn bó với con người suốt lịch sử hình thành và phát triển của vùng đất này. Ngày nay, với sự phát triển của giao thông đường bộ, phương tiện di chuyển của người dân còn có xe mô tô, ô tô….Nhưng xuồng ba lá vẫn giữ một vị trí đặc biệt trong lòng người Nam Bộ và trở thành nét độc đáo trong đời sống của cư dân vùng sông nước.
Đừng quên đặt chân đến Nam Bộ, để được trải nghiệm trên chiếc xuồng ba lá len lỏi qua những con rạch nhỏ, hai bên đầy những cây dừa nước, cùng với Daily Travel VietNam trong chuyến du lịch Mỹ Tho – Cần Thơ 2 ngày 1 đêm, hứa hẹn nhiều điều thú vị đang chờ đợi Quý khách.